مرور سیستماتیک و فرا تحلیل اثرات سازگاری با تمرین هوازی و مقاومتی بر اتساع عروقی وابسته به جریان خون

هدف: این پژوهش با هدف مرور سیستماتیک و فراتحلیل مطالعات انجام گرفته در زمینه اثربخشی تمرینات هوازی و مقاومتی بر اتساع عروقی وابسته به جریان خون انجام پذیرفت.روش: جهت انجام پژوهش حاضر، اتساع عروقی وابسته به جریان خون به عنوان شاخصی معتبر برای عملکرد اندوتلیال عروق انتخاب گردید. جستجو در پایگاههای اطلاعاتی Pubmed، sciencedirect، Scopus، Web of science، SID، Magiran و google Scholar با کلمات کلیدی مشخص شده بین مقالاتی که در سالهای 1986 تا 2016 به زبان‌های فارسی و انگلیسی منتشر شده بودند، انجام پذیرفت. بعد از غربالگری اولیه، بررسی متن کامل و ارزیابی نقادانه مطالعات، مقالاتی که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند مورد آنالیز قرار گرفتند. یافته‌ها: از تعداد 1562 مقاله‌ای که مورد ارزیابی قرار گرفتند، 23 مطالعه معیارهای ورود به مرور سیستماتیک را کسب کردند. از بین مقالات وارد شده، تعداد 14 مطالعه که شامل 17 کارآزمایی با معیارهای ورود به فراتحلیل بود مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج متاآنالیز مطالعات نشان داد که روش‌های مختلف تمرینی می‌تواند موجب بهبود شاخص اتساع عروقی وابسته به جریان خون در آزمودنی‌های سالم (SMD= 0/84, 95 % CI 0/55–1/13, p=0/001) و افراد مبتلا به بیماری شریان کرونر (SMD= 0/49, 95 % CI 0/30–0/68, p=0/001) گردد. اگرچه اندازه اثر بدست آمده برای ورزش‌های مختلف با هم متفاوت است اما باتوجه به تعداد پایین مطالعات، نمی‌توان در مورد برتری یک روش تمرینی اظهارنظر قطعی نمود.نتیجه گیری: تمرینات ورزشی می‌تواند در بهبود عملکرد اندوتلیال عروق مؤثر باشد اگرچه هنوز در این زمینه نیاز به مطالعاتی با کیفیت بالا و حجم نمونه کافی احساس می‌شود.